Zamek Grodziec

Jakieś 23 kilometry od Bolesławca, blisko Złotoryi na  stromym bazaltowym wzniesieniu 389 mnpm wznosi się urokliwy zamek Grodziec.

Samochodem można podjechać do parkingu przy głównej bramie wejściowej, my jednak zostawiamy samochód na dolnym parkingu i powoli wspinamy się na wzgórze.

Pierwsze ukazuje się piękna zarośnięta brama.

Zagrabione przez przyrodę zielone stopnie.

I wreszcie widok na zamek.

Wchodzimy na dziedziniec, strzeliste wieże, ganki, rzeźby, miejsce tortur, scena. Dużo miejsca dla dzieci i dorosłych.

Polecam spacer po krużgankach z mnóstwem schodów, zakamarków i tajemnych przejść. Informacje praktyczne i ceny biletów TUTAJ

Zamek Grodziec to również HOTEL  oraz miejsce gdzie organizowane są przeróżne imprezy rycerskie.

Historia zamku Grodziec

1155 – pierwsze wzmianki, kiedy jako Godiuice wymieniony został pośród innych śląskich kasztelani w bulli protekcyjnej wydanej przez papieża Hadriana IV dla biskupstwa wrocławskiego.

1175 – roku Bolesław Wysoki wystawił tutaj pismo fundacyjne dla klasztoru cystersów w Lubiążu, co sugeruje, iż musiała to być wówczas okazała siedziba, mogąca pomieścić książęcy dwór wraz z zaproszonymi gośćmi.

1320 – Bolesław Rozrzutny w 1320 roku sprzedał Grodziec wraz z przyległościami pochodzącemu z Niedźwiedzic rycerzowi Swolo z rodu Bożywojów.

1470 – z rąk Bożywojów Grodziec wykupił książę legnicko-brzeski Fryderyk I, który postanowił wznieść tutaj okazałą rezydencję. Budowę rozpoczęto od wzniesienia wieży na wzór wieży św. Jadwigi ze stołecznej Legnicy. Następnie powstało palatium na planie wydłużonego sześcioboku z basztami na narożach i włączoną w obręb murów, zachowaną do dziś kwadratową wieżą. Pierwszym burgrabią został Jan Axleben zwany Magnus,  a po nim funkcję tę pełnił Wincenty von Tauchsdorf, piastujący jednocześnie urząd starosty księstwa.

1490 – burgrabią został Konrad Hochberg, przodek wielkich śląskich przemysłowców i właścicieli rezydencji w Książu i Pszczynie. Grodziec stał się dominującą siedzibą dworską na Dolnym Śląsku i jedynym pałacem o cechach gotyckich w tej części.

1515 –  zakończono prace budowlane akurat na ślub Fryderyka z córką króla polskiego Kazimierza – Elżbietą Jagiellonką. Z tej okazji do Grodźca zjechała śmietanka rycerstwa śląskiego, polskiego i niemieckiego.

1547 – Grodziec otrzymał Fryderyk III a zamek służył mu jako schronienie przed morowym powietrzem. Później właścicielem został  Henryk XI – dwukrotny kandydat do polskiego tronu, utracjusz, który przehulał cały majątek a następnie gnębił i okradał okoliczne majątki. Obronny charakter Grodźca sprawił, że był bardzo trudny do zdobycia.

1596 –  Grodziec przeszedł na własność księcia Joachima Fryderyka. Za jego czasów zamek dał się zapamiętać głównie jako miejsce przetrzymywania skazanych za herezję wyznawców doktryny religijnej Kaspara Schwenkfelda, a jego świetność powoli chyliła się ku upadkowi.

1618 – w czasie wojny trzydziestoletniej Jerzy Rudolf wzniósł wieżę z pokojami dla wartowników, wzmocnił główną wieżę obronną i postawił most zwodzony.

1633 – zamek został zdobyty, zgrabiony i zniszczony przez oddziały cesarskie dowodzone przez hr. Albrechta Wallensteina. Podobno kochanka burgrabiego, o imieniu Meta dla zysku podała oddziałom cesarskim sposób dostania się do zamku.

1636 – zamkiem zarządzał holender baron von Baer, a w zamkowych lochach więziono szwedzkich żołnierzy.

1642 – warownia trafiła w ręce szwedzkie, służąc przez krótki czas za kwaterę oddziałów pod dowództwem gen. Stahlhansa i Torstena.

1643 – Grodziec ponownie trafia w carskie ręce a okoliczni mieszkańcy chcą pozbyć się uciążliwego sąsiada zaczynają rozbiórkę murów.

1684  – majątek za 90,000 florenów kupił hrabia Walter von Gallas.

1700 – za sumę 100,000 talarów posiadłość kupił starosta głogowski Jan Wolfgang von Frankenberg, pan na Kliczkowie, Raciborowicach i Ratajnie.

1719 – warownię przejął w spadku syn Otto Ferdynand von Frankenberg, który dokonał niewielkiego remontu i wzniósł zachowany do dziś barokowy pałac.

1749 – za kwotę 97,000 talarów nowym właścicielem Grodźca został pruski feldmarszałek Fryderyk Leopold hrabia von Gessler.

1753 – następnym właścicielem jest marszałek dworu Hans von Schellendorf.

1766 – w trakcie burzy na podupadły budynek zwaliły się drzewa niszcząc sklepienie górnego piętra.

1800 – ruinę wraz z posiadłością za sumę 353,000 talarów kupił od Zygmunta von Schellendorf hrabia Rzeszy Jan Henryk VI von Hochberg z Książa, miłośnik sztuki i historii Śląska, który odbudowuje twierdzę i urządza skromną wystawę muzealną nawiązującą do historycznych dziejów i tradycji Grodźca.

1813 – na zamku wybucha pożar, podczas hucznej imprezy z okazji 44. urodzin Napoleona.

1823 – posiadłość za sumę 350,000 talarów kupił berliński finansista Wilhelm von Benecke. Wyremontował on najwyższe piętro palatium, reprezentacyjną Salę Rycerską wyposażył m.in. w pochodzące z XVI stulecia zabytkowe szwajcarskie witraże, wzniósł nowe kamienne schody prowadzące do kaplicy, a także powiększył park zamkowy.

1859 – majątek przechodzi na Ryszarda Augusta Benecke, a następnie na jego matkę Marię Luizę.

1889 – za kwotę 1,800,000 marek nowym właścicielem został Leonard Amadeusz Maksymilian hrabia Henckel von Donnersmarck – adiutant Jej Wysokości wielkiego księcia Sachsen-Weimar – częściowo zrekompensował sobie wydatek sprzedając za sumę 80,000 marek wspomniane wcześniej zabytkowe witraże z Sali Rycerskiej.

1899 – posiadłość wraz z zamkiem za kwotę 2,000,000 marek nabył tajny radca poselstwa w niemieckim MSZ Willibald Ernest Edward von Dirksen.  Zatrudnił znanego architekta Bodo Justusa Ebhardta, późniejszego autora przebudowy zamku Czocha, pod kierownictwem którego w ciągu trzech lat naprawiono front palatium, podniesiono jego mury i pokryto je dachem, podwyższono też wieże, odtworzono ich szczyty wraz z blankami, postawiono również bramę na podzamcze oraz mosty. Od nowa urządzono wnętrza organizując w nich pokoje gościnne, restaurację i sale wystawowe z wielką liczbą cennych zabytków sztuki i historycznej broni. Zamek otrzymał bajkową formę, stracił jednak przy tym wiele ze swojego autentycznego charakteru nawiązującego do wcześniejszej historii i tradycji.

1908 – warownia została oddana w użytkowanie narodowi niemieckiemu, a symboliczną pieczę nad nią sprawować miało jedno z regionalnych prawicowych towarzystw historycznych.

1926 -majątek przejął Herbert von Dirksen, nazistowski polityk i zaufany współpracownik Hitlera.

1945 – zespół zamkowy uległ częściowej dewastacji: spłonęły dachy pałacu i wież, a zabytkowe zbiory zostały rozkradzione przez oddziały NKWD i korzystających z powojennej anarchii szabrowników.

1959 – początek prac zabezpieczających i porządkowych. Zrekonstruowano dach palatium, który pokryto rzymską dachówką, odtworzono drewnianą konstrukcję przejść i schodów, wykonano nowy most, a sklepienia budynków zabezpieczono cementem.

Podobno bawiące się w pobliżu warowni dzieci znalazły pod jednym z powalonych drzew ceramiczne naczynie wypełnione 491 sztukami średniowiecznych monet, ukrytych tam prawdopodobnie około roku 1500.

1975 –  zamek przejął w użytkowanie wrocławski Instytut Aktora Teatru Laboratorium.

1981-1988 właścicielem Grodźca była cementownia „Podgrodzie”.

1993 – przez 10 lat dzierżawiona przez prywatnego inwestora.

2002 – zamek przeszedł pod opiekę zarządu gminy Zagrodno, której władze z kasztelanem na czele próbują przywrócić byłej rezydencji Piastów jej dawny blask.

Menu